Hakim polise ‘dur’ halka ‘yürü’ dedi

Can Özçekik
TGB’nin çuval eylemine ilişkin davada, polis müdahalelerine gerekçe gösterilen ve çok tepki çeken Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na ilişkin mahkemenin aldığı karar tartışma yaratacak nitelikte.

Marmaris 2. Asliye Ceza Mahkemesi hakimiDefne Bülbül, “Toplantı Gösteri Yürüyüşleri Yasası”nın bazı maddelerinin anayasaya aykırı olduğuna karar vererek, kanun maddelerinin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne gönderdi.

Hakim Bülbül, kararında “Toplantı ve Gösteri Yürüyüşünün idari makamlara bildirimini zorunlu kılan, idarece belirlenen yer ve güzergah dışında yapılmasını yasaklayan, hava karardıktan sonra gösteri yada yürüyüş yapılmasına yasak koyan, TBMM’nin 1 kilometre yakınında gösteri ve yürüyüş yapılmasını engelleyen” hükümlerinin anayasaya aykırı olduğu belirtilerek maddelerin iptalini istedi.

ÇUVAL EYLEMİNDEN SONRA

Geçen yıl Şubat ayında Muğla’da, Türkiye Gençlik Birliği üyelerinin İtalyan askerlerinin başına çuval geçirme eyleminin ardından savcılık gençler hakkında iddianeme hazırladı. İddianamede TGB üyelerinin 2911 sayılı “Toplantı Gösteri Yürüyüşleri” kanunun 28/1 maddesinden cezalandırılması istenmişti.

TOMAK BAŞVURDU

Açılan davanın duruşmasında, Ankara Barosu’nun Toplumsal Olaylar ve Davaları İzleme Kurulu (TOMAK) üyesi avukatlarından Doğan Erkan, TGB’lilerin yargılandığı kanunun evrensel gösteri hakkına ve anayasaya aykırı olduğunu vurguladı.

Bir sonraki duruşmada da Marmaris 2. Asliye Ceza Mahkemesi hakimi Defne Bülbül, “Toplantı Gösteri Yürüyüşleri Yasası”nın 6, 7, 10, 20, 22/1. maddelerinin anayasa aykırı olduğunu belirterek bu maddelerin iptali talebiyle Anayasa Mahkemesi’ne gönderilmesine karar verdi. Kararda şu ifadeler yazdırıldı:

“Sanıklar hakkında 2911 sk.28/1 .maddesi uyarınca mahkememizde görülmekte olan davada sanıklar hakkındaki iddiaya ilişkin olarak mahkememizce tartışılması gereken 2911 sayılı yasanın 28/1. maddesi bağlamında mahkememizce tartışılması gereken aynı yasanın 23. Maddesinin a,c.d,e bentleri ile yine aynı maddelerin delalet maddesi olan 2911 sayılı yasanın 6.7, 10, 20, 22/1. maddelerinin anayasanın 2, 5, 11, 12, 13, 26, 34 ve 90/son fıkrasına aykırılığı iddiası mahkememizce ciddi görüldüğünden iptal edilmesi kanaatiyle dosyanın anayasa mahkemesine gönderilmesine, Yargılaman bu sebeple durmasına ve Anayasanın 152. maddesi uyarınca Anayasa Mahkemesince karar verilinceye kadar yargılamanın geri bırakılmasına, Dosyanın incelenmek üzere Anayasa mahkemesine gönderilmesine, karar verildi.”
HAKİM TOPLUMUN BEKLENTİSİNİ YANSITTI

İşçi Partisi Genel Başkan Yardımcısı Avukat Mehmet Cengiz, kararın yürüyüş hakkının keyfi şekilde sınırlandırılmasının önüne geçmede önemli bir adım olacağını belirtti. Cengiz Aydınlık’a şu değerlendirmeyi yaptı: “Marmaris Asliye Ceza Mahkemesi’nin bu kararı, demokratik hakların ayrılmaz bir parçası olan toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkının idarece keyfi bir şekilde sınırlanmasını önlemede önemli ölçüde etkili olacaktır.

Mahkeme kararında, 2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’nun;

– Toplantı ve Gösteri Yürüyüşünün idari makamlara bildirimini zorunlu kılan,

– Gösteri ve Yürüyüşün idarece belirlenen yer ve güzergah dışında yapılmasını yasaklayan,

– Hava karardıktan sonra gösteri ya da yürüyüş yapılmasına yasak koyan,

– TBMM’nin 1km yakınında gösteri ve yürüyüş yapılmasını engelleyen hükümlerinin Anayasa’ya aykırı olduğu ifade edilmektedir.

ÖĞRETMENLERE SALDIRI BİR DAHA YAŞANMASIN

Karar, söz konusu düzenlemelerin anayasada yer alan; “insan haklarına saygı”,”temel hak ve hürriyetleri sınırlayan engelleri kaldırmak”, “kanun önünde eşitlik” gibi temel haklara aykırı düştüğünü tespit etmektedir. Mahkemenin bu kararı, Anayasa Mahkemesi’nce de makul süre içinde incelenecek ve aykırılığı ileri sürülen bu hükümlerin iptali istemi karara bağlanacaktır. Toplumun düşünce ve eylemlerini paylaşmakta en etkili yöntem olan toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkında Anayasa Mahkemesi’nin de yasada getirilen kısıtlamaları kaldırması bütün toplumun beklentisidir.

Geçtiğimiz hafta sonu Ankara Tandoğan’da öğretmenlerimizin demokratik eylemine yapılan menfur saldırıyı bir daha yaşamak istemiyoruz.”

aydinlikgazete